Jednym z najważniejszych i najbardziej nieodzownych do życia organów są nasze oczy. Utrata wzroku znacząco utrudnia samodzielne funkcjonowanie, a nawet czyni je niemożliwym. Przyczyną takiego stanu rzeczy bywają dysfunkcje uwarunkowane genetycznie, lecz jakże często dochodzi do poważnego uszczerbku lub nawet całkowitej ślepoty z powodu urazów czy lekkomyślnych zaniedbań. Z tego powodu całe armie specjalistów łączą swe wysiłki, aby zapewnić nam
skuteczne i pewne środki ochrony
z wykorzystaniem najnowszych zdobyczy technologicznych. Niektóre zawody ze względu na swój szczególny charakter stanowią grupę podwyższonego ryzyka i spawalnictwo z całą pewnością do nich należy. Z jakiego powodu? Co tak naprawdę stanowi zagrożenie dla oczu spawacza przy pracy? Są to oczywiście uszkodzenia mechaniczne, termiczne, ale najgroźniejsze są chyba jednak te o charakterze fotochemicznym. Spawanie jest bowiem procesem, podczas którego zachodzą skomplikowane i wysoce niebezpieczne dla zdrowia reakcje. Aby zapewnić maksymalną ochronę
maski spawalnicze
a także przyłbice, gogle, tarcze i osłony powinny spełniać więcej niż jedną funkcję i chronić przed kilkoma różnymi szkodliwymi czynnikami. Zanim jednak zaprojektuje się taki uniwersalny model, należy dokładnie przeanalizować, jakie zjawiska zachodzą w trakcie spawania, jak przebiegają i, co najważniejsze, jak wpływają na zdrowie oczu spawacza. Metalurgia sama w sobie znana była już u zarania dziejów (np. w starożytnym Egipcie), ale spawalnictwo jest stosunkowo młodą dziedziną. Swój początek bierze w XIX wieku. Niestety o zagrożeniach, jakie ze sobą niesie, dowiedzieliśmy się na własnej skórze, a dokładnie
na własnych oczach
przekonali się o nich pierwsi spawalnicy. Łatwo i właściwie od razu można było przekonać się, że należy ochronić oczy przed gorącymi iskrami pryskającymi na wszystkie strony, kroplami roztopionego metalu, opiłkami, drażniącym dymem. Nietrudno też było zapobiec mechanicznym urazom. Wystarczył wizjer wykonany z bardzo grubego hartowanego szkła lub tworzywa i solidna osłona z metalu na twarz i szyję. Powodowało to inną trudność. Wymuszona przez wiele godzin pozycja z pochyloną głową, dodatkowo obciążoną ciężką przyłbicą skutkowała nie tylko bólami pleców, ramion i karku, ale zwyrodnieniami kręgosłupa szczególnie w górnym odcinku. Intensywnie zatem szukano materiału, który byłby tyleż wytrzymały, co lekki. To właśnie
włókna nylonu
pozwoliły kilkakrotnie zredukować ciężar przyłbic. Dzisiejsze maski spawalnicze mają postać hełmu o wadze nie przekraczającej 500 g, a przy tym okazały się niezwykle odporne na uderzenia i ekstremalnie wysoką temperaturę. A taka być musi, aby doszło do stopienia metalu i należy chronić przed poparzeniem oczy, a także skórę twarzy i szyi. Podczas spawania acetylenowo – tlenowego wytwarza się temperatura do 3100 °C. W spawaniu elektrycznym natomiast palnik zajarza łuk elektryczny od 4000 °C lub 6000 °C. Jednak w zależności od metody łuk spawalniczy może osiągać jeszcze wyższe wartości, jak podczas uzyskiwania strumienia zjonizowanego gazu o temperaturze 20 000 °C przy spawaniu plazmowym. Istnieje wszakże jeszcze większe zagrożenie. Ze wszystkich szkodliwych czynników to
zabójcze światło
jest najniebezpieczniejszym i najbardziej podstępnym wrogiem każdego spawacza. Najniższe natężenie promieniowania optycznego podczas spawania wynosi 300 nanometrów, a może sięgać nawet 700. Pamiętać należy, że rogówka oka pochłania światło już przy wartości 290. Skutkować to może różnymi dolegliwościami jak jaskra, zaćma, czasowa ślepota, uszkodzenie siatkówki, rogówki, dna oka , a nawet całkowita utrata wzroku. Dlatego współczesne maski spawalnicze wyposażone są w samościemniający się filtr z kilkoma czujnikami fotooptycznymi. Dzięki nim mechanizm sam rozpozna moment zajarzenia lub wygaszenia łuku spawalniczego i w ułamku sekundy zareaguje wyciemnieniem lub rozjaśnieniem. Ponadto zinterpretuje, czy pracownik sam zainicjował akcję, czy jest tylko narażony na promieniowanie pośrednie ze stanowiska spawalniczego obok i natychmiast skoryguje stopień przepuszczalności światła.
Zdjęcie: Automatyczna maska spawalnicza Metalator, Żródło: http://emaks.pl/spawanie/maski-spawalnicze/automatyczna-maska-spawalnicza-metalator.html